ساختمان مسکونی خانه صبا

چهارشنبه 1 اردیبهشت 1400 Wednesday, April 21, 2021 بازدید : 3443 تعداد آرا : 2 رتبه :

معماران: سارا کلانتری، رضا صیادیان

دفتر معماری تداوم پویا
کارفرما: صبا فراهانی
آدرس: تهران، خیابان هروی، خیابان مژده
همکاران طراحی: مهدی غفاری، لادن پاکزاد، روژین گهواره ای، آریان اسپریدونف، آناهیتا وزیر نظامی، ویدا جنوی
تاریخ: ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۴
مساحت زمین: ۹۷۰ مترمربع
مساحت ساخته شده: ۴۷۶۲ مترمربع
عکاسان: پرهام تقی اف، حسین برازنده

رتبه سوم مشترک جایزه معمار در بخش مسکونی سال ۱۳۹۴

شرح پروژه

خانه بخش مهمی از فرهنگ و تمدن کهن ایرانی است، که در پیوندی پایدار و همیشگی با طبیعت، نشاط و سرزندگی را برای ساکنین‌اش فراهم می‌کند. به عبارت دیگر خانه در مفهوم کهنش ترکیبی از بنا و باغ است، که آدمی را در دل خود و درون طبیعت جای می‌دهد. فضائی انسانی که تمامی احساسات آدمی را درگیر می‌کند، از نغمه گوش‌نواز پرندگان و موسیقی آب گرفته تا لمس درختان و رنگ زرین خورشید که در بنای آجری نمود می‌یابد، و آبی آسمان که در حوض میان خانه، همچون آئینه‌ای، بنا را در پیوند با طبیعت به تصویر می‌کشد.
با تغییر نحوه زندگی و رواج شهرنشینی و رونق گرفتن آپارتمان‌سازی، این میراث با ارزش که حاصل قرن‌ها تلاش اجدادمان در جهت همسو شدن با طبیعت و بوجود آوردن فضائی انسانی بود، بدست فراموشی سپرده شد. بطوریکه در اندک زمانی تبدیل به خاطره شده است.
این پروژه تلاشی در جهت احیای مفاهیم از دست رفته خانه ایرانی است، تا با تعریف مجدد این مفاهیم به زبان امروزی بتواند بخشی از فرهنگ در حال فراموشی را دوباره زنده کند.

نمای شگفت انگیز

نمای ساختمان صبا به گونه ای طراحی شده است که پویا و متحرک باشد یعنی ساکنین می توانند نمای آپارتمان خود را تغییر دهند. برای این منظور نمای این ساختمان دو پوسته طراحی شده است به طوری که یک لایه شفاف و یک لایه متحرک تشکیل شده است. لایه چوبی با چوب های اشباع شده با ارتقاع ۲.۴۰ متر در ریلی واقع شده است. برای ساخت این سیستم با همکاری تیم آهنگری و ریخته گری پس از یک سال کار مداوم، با هزینه انداک، طراحی و ساخته شده است و به صورت دستی کنترل می شود.

لایه دوم نمای ساختمان می تواند تابعی از نیاز ساکن خانه به نور، حریم و دید باشد. در نمای رو به باغ ساختمان صبا، جعبه های گل به صورت مدولار روی هم قرار گرفته و نرده های بالکن ها از همین جعبه های گل ساخته شده است. آبیاری این نمای سبز، به وسیله جمع آوری آب های مصرفی ساختمان و آب باران به صورت قطره ای و هوشمند تامین می شود.
نمای دو پوسته سمت خیابان، از تبادل حرارت مابین داخل و خارج بنا جلوگیری می کند. جنس پوسته بیرونی نما را چوب تشکیل داده است و پوسته دوم پرده ای شیشه ای از پنجره های دو جداره سرتاسری است. پوسته بیرونی قابل کنترل بوده و به وسیله ساکنین می تواند باز و بسته شود و سایه دلخواه را ایجاد کند.

موقعیت

زمین پروژه در منطقه حسین آباد شهر تهران واقع شده است. این منطقه از قدیم بدلیل قرارگیری در مجاورت انبار مهمات ارتش چندان مورد توجه سرمایه‌گذاران بخش مسکن قرار نگرفته و رشد چندانی نکرده بود. بافت متوسط منطقه محدودیت‌های مالی فراوانی در طراحی و انتخاب مصالح را از جهت سرمایه‌گذار پروژه منتقل می‌کرد که ریشه در توجیهات اقتصادی داشت.

موقعیت زمین در جنوب خیابان بیست متری واقع شده است. با ابعاد بیست متر بر و پنجاه متر عمق. سی متر شمال زمین بر اساس ضوابط شهری محل قرارگیری بنا و بیست متر جنوبی محل قرارگیری باغ (حیاط) است. بطوریکه ارتباط باغ با خیابان توسط بنا قطع می‌گردد.

با گسترش فضائی سبز از سطح خیابان به نمای شمالی و سپس نمای رو به آسمان (بام) و پس از آن امتداد این جریان در نمای جنوبی(رو به حیاط) سطحی پیوسته بوجود آورده و ارتباط حیاط با خیابان را توسط گیاهان سبز برقرار می‌کند. به بیان دیگر سطوح نماهای شمالی، جنوبی، بام و حیاط با استفاده از ایده فضای سبز به هم پیوند داده شدند.

رویکرد عملی به طبیعت و پایداری

در ساخت این بنا بطور کامل از مواد و مصالح بومی و محلی و همینطور مصالح بازمانده از تخریب بنای قبلی استفاده شده است. چوب‌های راه آهن که پس از چهل سال استفاده کنار گذاشته شده بودند، مجددا پرداخت و در کف حیاط استفاده شدند. آجرهای باقی مانده از تخریب، پس از شستشو و پرداخت در کف و دیوار باغ مورد استفاده قرار گرفتند.

کلیه مصالح مصرفی از جمله چوب ، آجر، ورق آهن، سنگ از مواد سازگار با طبییعت می‌باشد، که از منابع بومی و محلی تامین شده است.

دو پوسته بودن نمای رو به خیابان از تبادل حرارت مابین داخل و خارج جلوگیری می‌کند. پوسته بیرونی از جنس چوب است، که قابل کنترل بوده و باز و بسته می‌شود تا میزان نور و سایه دلخواه را تامین کند. پوسته دوم پرده‌ای شیشه ای از پنجره های دو جداره سرتاسری است که با تاکید بر شفافیت، مرزی ظریف میان داخل و خارج بوجود می‌آورد.

در طراحی نمای جنوبی از ایده قرارگیری فضای سبز در ایوان استفاده شد، این ایده تمامی بالکن‌ها را پوشش داده و بصورت دیواره‌ای یکپارچه باغ را به بام متصل می کند و از طرف دیگر عمق ایجاد شده در نما از تبادل حرارت و اتلاف انرژی جلوگیری می‌کند.

بدلیل کمبود آب در تهران آب‌های حاصل از باران از بام جمع آوری شده و به همراه آب‌های مورد استفاده در ساختمان پس از تصفیه، در سیستم آبیاری قطره‌ای کلیه فضاهای سبز استفاده می‌شود.

سازه و تاسیسات

سازه بنا، بتن مسلح است که ترکیبی از عناصر نقطه‌ای سرتاسری و دیوارهای برشی در طرفین را شامل می‌شود. سیستم تاسیسات بنا بصورت مستقل برای هر واحد مسکونی است، سرمایش و گرمایش توسط داکت اسپیلت‌های کانالی تامین می‌گردد و سیستم آبیاری قطره‌ای هوشمند برای کلیه فضاهای سبز تعبیه شده است.

به این ساختمان چه امتیازی میدهید ؟